Ciekawostki
Wigilijny stół
nakryty, proszę zasiadać!
Kraków 2020
To właśnie wokół niego koncentrują się nasze działania, i to na długo przed samym dwudziestym czwartym dniem grudnia. Do momentu, kiedy zasiadamy przy suto zastawionym blacie, przygotowujemy się nawet miesiąc przed tym wydarzeniem. Planujemy, co komu kupić na prezent, ile litrów barszczu ugotować w tym roku, zastanawiamy się, ile osób zawita w naszych progach lub u kogo my zjawimy się tym razem.
Można więc domniemywać, co tak naprawdę definiuje wigilijny stół? Czego jest symbolem? Niespotykanej w żadnym innym czasie w roku krzątaniny? Szansą na stanie się supermiłą wersją siebie? Upragnionym spotkaniem rodziną i znajomymi? Zadumy nad tym, kogo i czego już z nami nie ma? Jednym z najważniejszych religijnych obrzędów? Prezentami?
A może jest tym wszystkim naraz? Przyjrzyjmy się dziś temu razem.
Nakryto do stołu!
Nad i pod obrusem – Wigilijny stół
Nie ma chyba takiego człowieka w Polsce, który choć raz w swoim życiu nie zasiadłby z bliskimi do tej specjalnej wieczerzy. Niezależnie od tego, w co wierzymy, Wigilia to nadal tradycja nierozerwalnie spleciona z polskim obchodzeniem świąt. To, co dzieje się tuż przed podaniem i zjedzeniem kolacji, jest także dobrze znane.
Zacznijmy więc od nakrycia – białego, odświętnego obrusu, pod którego materiał wkłada się sianko, znak tego, w jakich warunkach przyszło Jezusowi pojawić się na świecie. Choć teraz pełni ono jedynie rolę symboliczną, tak kiedyś każdy z domowników losował po jednym źdźble. W zależności od wyglądu danego pędu wróżono przyszłość jego właściciela. Zielonkawe, niepołamane i długie źdźbło miało być oznaką zdrowia oraz szczęścia, a w przypadku panien – rychłego zamążpójścia.
Jeśli zaś chodzi o to, co pojawiało się na obrusie, to oczywiście rozliczne, kuszące wyglądem i zapachem potrawy. Pierwotnie miało być ich nie dwanaście, jak jest to obecnie (ta liczba odnosi się do ilości miesięcy i Apostołów), jednak ważnym było, aby na stole znalazła się ich nieparzysta liczba. To, co jeszcze miało znaczenie, to pochodzenie składników dań. Miały one bowiem być postne, a do tego być darem ziemi. Więcej o potrawach napisaliśmy w artykule im poświęconym.
Na blacie lądowały także opłatki, talerze dla domowników oraz jeden dodatkowy. Jego znaczenie wyjaśniamy w kolejnej części tekstu, więc koniecznie czytajcie dalej. No, chyba że wiecie już, skąd wziął się taki zwyczaj? W takim wypadku czeka na Was nasza gra świąteczna online. Choć polecamy jednak dać się porwać lekturze.
Wigilijne konwenanse – Wigilijny stół
Myślicie, że każdy domownik miał równy przywilej, jeśli chodzi o wigilijny stół? Czasy się zmieniły, to fakt, i teraz im większe grono, tym lepiej. Jednak dawniej nie tylko liczba potraw miała znaczenie, ale także liczba osób. Tym razem jednak lepiej było, kiedy biesiadników znalazło się parzyście. Z tego względu zdarzało się, że któraś z osób po prostu wypadała z grona uprzywilejowanych. Jaka więc była zasada selekcji? Do stołu zasiadano od najstarszego do najmłodszego. Konieczna była także obecność gospodyni, która wręcz nie mogła odejść od stołu jako pierwsza! Dlaczego? Mawiano, że takie zachowanie prowadziło do potłuczenia garnków.
Ale na tym nie kończy się kwestia konwenansów. Jednym z ważniejszych uczestników wieczerzy były… duchy zmarłych przodków. To właśnie dla nich zostawiano jeden talerz, na który w czasie trwania kolacji nakładano po łyżce z każdej potrawy. Teraz obecność pustego talerza tłumaczy się możliwością przybycia zbłąkanego wędrowca.
Wigilijny stół – Życzymy sobie i Wam…
Zanim jednak ochoczo ruszymy do pałaszowania smakołyków, wcześniej koniecznie trzeba połamać się opłatkiem z resztą biesiadników. W tym czasie wszyscy składają sobie życzenia. Jednak w tych pozornie błahych gestach oraz cienkim wyrobie jest ukryta symbolika. Opłatek odzwierciedla chleb, a dzielenie się nim – pojednanie. Jest to szczególnie ważne i widać to wyraźnie, kiedy zwaśnieni członkowie rodziny właśnie w tym momencie w jakiś cudowny sposób przełamują lody i padają sobie w objęcia.
Czasem jest to także wyraz zwykłej tęsknoty za osobami, które mijamy codziennie w obrębie domu, ale w pełnej chaosu codzienności nie jesteśmy w stanie wsłuchać się w drugiego człowieka. Łamanie się opłatkiem to przejście z czasu krzątaniny do czasu wspólnych wspominków, wzruszeń, śmiechów. To brama, która pozwala nam w pełni cieszyć się nie tylko tym, jak bogato nakryty jest wigilijny stół, ale także tym, co mniej namacalne – rodzinną atmosferą pełną zgody i radości.
W tym czasie także myślano o zwierzętach. Pośród śnieżnobiałych opłatków pojawia się także jeden, kolorowy, przeznaczony właśnie dla stworzeń, które na co dzień zajmują się ciężką pracą w polu, dla tych, które poświęca się do wykarmienia rodziny, a także dla tych, które swoją obecnością sprawiają, że po prostu żyje nam się lepiej. Mówi się, że zwierzę poczęstowane opłatkiem w wigilijną noc, o północy przemówi ludzkim głosem.
Wigilijny stół – Znaczenie tradycji, czyli gra świąteczna
Wigilijny stół jeszcze nie został udekorowany? Nic dziwnego! Stary Gremlin stwierdził, że w tym roku świąt nie będzie! Zauważył, że ludzie są zbyt zagonieni i pochłonięci innymi sprawami niż Boże Narodzenie! Nie spodobało mu się to, że wigilijne obrzędy poszły w niepamięć! Udowodnijcie mu, że się myli i uwolnijcie Świętego Mikołaja, który został uprowadzony przez rozsierdzonego Gremlina!
Pomoże Wam w tym specjalna gra świąteczna online, dzięki której nie tylko odkurzycie zapomniane tradycje, ale także świetnie spędzicie czas w gronie najbliższych osób (nawet przez ekran komputera)! Połączcie swoje siły i nie pozwólcie Gremlinowi zniszczyć świąt!
Masz więcej pytań – skontaktuj się z nami! Chętnie odpowiemy 🙂
Inny escape room onlinie? Przeczytaj o Projekcie X.
